Trong thị trường tiền điện tử, hầu hết các nhà giao dịch và nhà đầu tư tiền điện tử đều mua và bán tiền điện tử trên sàn giao dịch tập trung (CEX). Một khái niệm quan trọng mà bạn nên hiểu trước khi thực hiện giao dịch tiền điện tử đầu tiên của mình trên một sàn giao dịch là “sổ lệnh”. Vậy thì sổ lệnh là gì? và nó thể hiện ý nghĩa gì đối với giao dịch mời các bạn cùng Học Price Action tìm hiểu trong bài viết này.
Sổ lệnh là gì?
Sổ lệnh cung cấp cái nhìn mà những gì đang diễn ra đằng sau thị trường theo thời gian thực về cung và cầu của một loại tiền điện tử cụ thể.
Sổ lệnh là danh sách tất cả các lệnh mua và bán đang chờ xử lý hiện có sẵn cho một cặp giao dịch cụ thể.
Sổ lệnh được công khai, cho phép tất cả người dùng trên sàn giao dịch xem các lệnh trên thị trường. Khi nhà giao dịch thêm, xóa, thay đổi và thực hiện lệnh, sổ lệnh sẽ thay đổi.
Ví dụ: một sàn giao dịch tiền điện tử có sổ lệnh cho cặp giao dịch BTC/USD. sổ lệnh là gì
Sổ lệnh sẽ có tất cả các lệnh giới hạn mua và bán mà khách hàng đã đặt trên sàn giao dịch để mua hoặc bán bitcoin (BTC) và đô la Mỹ (USD).
Vì giá bitcoin (BTC) đang sử dụng USD làm đồng tiền báo giá, điều này có nghĩa là BTC được định giá bằng USD trên sổ lệnh. sổ lệnh là gì
Sàn giao dịch tiền điện tử cho phép bạn giao dịch nhiều cặp giao dịch. Ví dụ: ngoài việc giao dịch BTC/USD, bạn còn có thể giao dịch các cặp tiền điện tử/tiền pháp định khác như ETH/USD, BNB/USD, BCH/USD hoặc thậm chí các cặp tiền điện tử/tiền điện tử như ETH/BTC hoặc APT/ETH.
Mỗi cặp giao dịch có sổ lệnh riêng. Vì vậy, trên một sàn giao dịch tiền điện tử, không chỉ có một sổ lệnh mà có rất nhiều. Bất kỳ ai cũng có thể đặt lệnh chờ xử lý, còn được gọi là lệnh giới hạn trên sổ lệnh.
Lệnh giao dịch đó sẽ vẫn còn trong sổ lệnh cho đến khi người giao dịch thực hiện huỷ lệnh hoặc một người khác khớp với lệnh giao dịch mà người giao dịch đã đặt lệnh, tức là có người đồng ý với mức giá mua hay bán đó và lệnh được khớp.
Ví dụ: nếu bạn đặt lệnh giới hạn mua bitcoin (BTC) với giá 30.000 USD, một người khác trên sàn giao dịch sẽ cần phải đồng ý bán bitcoin (BTC) với cùng mức giá 30.000 USD. sổ lệnh là gì
Việc đặt lệnh không nhất thiết có nghĩa là người khác sẽ đồng ý khớp lệnh giao dịch của bạn. Nếu người khác trên sàn giao dịch đặt một lệnh giao dịch có giá tốt hơn lệnh mà bạn đã đặt thì lệnh giao dịch đó sẽ được thực hiện trước.
Quay lại ví dụ trước, nếu người khác đặt lệnh giới hạn mua bitcoin (BTC) với giá 30.001 USD, cao hơn giá giao dịch của bạn là 1 USD (so với 30.000 USD), thì lệnh đó sẽ được thực hiện trước. Tại sao người bán lại chấp nhận mức giá của bạn khi thay vào đó họ có thể nhận được mức giá cao hơn phải không.
Yêu cầu đưa ra giá thầu (bid) hoặc giá chào bán (ask) tốt nhất hiện có được thực thi bởi một sàn giao dịch tiền điện tử để khách hàng của họ không vô tình nhận được mức giá tệ hơn giá tốt nhất hiện có.
Sử dụng sổ lệnh như thế nào?
Khi bạn đặt lệnh trên sàn giao dịch, bạn có hai lựa chọn. sổ lệnh là gì
- Bạn có thể đặt một lệnh giới hạn và nó không được thực thi ngay mà sẽ “nằm chờ” trong sổ lệnh và đợi người khác khớp lệnh giao dịch của bạn.
- Bạn có thể ngay lập tức khớp lệnh giới hạn của người khác đã “có sẵn” trên sổ lệnh mà họ đã làm như cách ở trên.
Dưới đây là ví dụ về giao diện của sổ lệnh: sổ lệnh là gì
Các lệnh giao dịch bán với giá Ask được hiển thị bằng màu đỏ ở phía trên và giá thầu Bid được hiển thị bằng màu xanh lá cây là những giá đặt mua và nằm ở phía bên dưới sổ lệnh.
Sổ lệnh này hiển thị các lệnh mua và bán sẵn có cho cặp giao dịch BTC/USDT hoặc có thể gọi là BTC/USD vì USDT tương đương USD. Các vị trí chú thích cụ thể được đánh số từ 1 đến 7 có ý nghĩa như sau:
- 1: Là giá giao dịch cuối cùng hay giá mà giao dịch khớp lệnh gần nhất được thực hiện.
- 2. Giá tham chiếu. Giá Tham Chiếu có thể được xem như phản ánh giá Giao Ngay theo thời gian thực trên các sàn giao dịch lớn. Nó cũng dùng để tính lãi và lỗ theo thời gian thực.
- 3: Giá Bid tốt nhất hay giá mua tốt nhất.
- 4: Giá Ask hay giá bán tốt nhất. Khoảng cách chênh lệch giữa giá mua tốt nhất và giá bán tốt nhất là Spread mà chúng ta đã tìm hiểu ở bài giá bid và giá ask. Spread ở trường hợp này là 0.1$
- 5: Số Bitcoin được đặt giao dịch cho mỗi mức giá. sổ lệnh là gì
- 6: Tổng số tích luỹ: Tức là tổng số tiền điện tử được đặt để giao dịch cho đến mức giá tốt nhất. Chẳng hạn bạn để ý đến mức giá bán tốt thứ hai là 27,195.20 có số Bitcoin đang được đặt là 0.01 ở mức giá này. Trong khi mức giá bán tốt nhất đang là 27,150.10 đang có số Bitcoin đặt giao dịch lên tới 51.427, khi này mức tổng tích luỹ đến mức giá tốt nhất ở mức giá bán tốt thứ hai sẽ = 51.427 + 0.01 = 51.437.
- 7: Ở đây bạn có thể chọn khoảng cách giữa các mức giá. Ở ví dụ trên là 0.1 thì có nghĩa là mỗi mức báo giá trong sổ lệnh cách nhau là 0.1 như là 27,150.10; 27,150.20; 27,150.30; 27,150.60. (ở đây không có người nào đặt bán giới hạn ở mức giá 27,150.40 và 27,150.50 nên sẽ không được hiển thị trong sổ lệnh.
Điều gì diễn ra nếu bạn muốn mua?
Nếu bạn muốn mua BTC/USD, bạn có thể: sổ lệnh là gì
- Đặt lệnh giới hạn mua cho bên mua, và lệnh đó sẽ được hiện ở bên dưới trong sổ lệnh ở vùng giá màu xanh.
- Mua ngay với mức giá tốt nhất ở bên bán, tức bên báo giá màu đỏ.
Vì giá chào bán tốt nhất ở bên bán trong ví dụ nêu trên là 27,150.10 USD nên bạn có thể ngay lập tức khớp lệnh mua với mức giá đó bằng cách đặt “lệnh thị trường”. Và bạn trở thành chủ sở hữu mới của một số lượng Bitcoin trong số 51.427 Bitcoin đang được bán ở mức giá đó.
Bạn có thể thực hiện mua bất kỳ số lượng nào trong số 51.427 BTC đó, nhưng vẫn có thể lệnh của bạn không được khớp lệnh đủ vì trong thời gian bạn mua cũng có nhiều người mua khác.
Hoặc nếu như bạn mua số lượng BTC nhiều hơn 51.427 BTC thì nó sẽ được khớp hết BTC ở mức giá tốt nhất đó và số còn thiếu sẽ được khớp ở mức giá tốt tiếp theo. sổ lệnh là gì
Nếu không muốn mua ngay ở giá hiện tại thì bạn sẽ cần đặt một “lệnh giới hạn” mua chỉ định “giá giới hạn” nhỏ hơn hoặc bằng mức giá 27,150.00 USD cho bên mua.
Tất cả các lệnh giới hạn mua này vẫn “mở” và sẽ chỉ “nằm chờ” đến lượt trong sổ lệnh cho đến khi có người đồng ý bán ở mức giá giới hạn mà bạn muốn. sổ lệnh là gì
Không có gì đảm bảo rằng người khác sẽ đồng ý bán với “giá giới hạn” hoặc “giá thầu” có sẵn mà bạn đưa ra, vì vậy bạn không biết lệnh giao dịch của mình sẽ “có hiệu lực” trong bao lâu trước khi nó được khớp lệnh.
Ví dụ: nếu bạn đặt lệnh giới hạn mua BTC/USD với giá giới hạn là 1 USD, bạn có thể chết già trước khi tìm được ai đó sẵn sàng bán bitcoin cho bạn ở mức giá đó…trừ khi thị trường tiền điện tử gặp phải sự cố ngoài sức tưởng tượng của tất cả chúng ta.
Điều gì diễn ra nếu bạn muốn bán?
Nếu bạn đã sở hữu một số bitcoin và muốn bán BTC/USD, bạn có thể:
- Đặt lệnh giới hạn bán và nó sẽ nằm trong sổ lệnh ở phía bán với báo giá màu đỏ.
- Bán ngay với giá mua tốt nhất ở phía giá màu xanh ở bên dưới và gọi là lệnh thị trường.
Vì giá chào mua tốt nhất ở bên bán trong ví dụ trên là 27,150.00 USD, nên bạn có thể ngay lập tức bán BTC của mình ở mức giá đó bằng cách đặt “lệnh thị trường”. sổ lệnh là gì
Nếu không, bạn sẽ cần đặt một “lệnh giới hạn” bán chỉ định “giá giới hạn” lớn hơn hoặc bằng 27,150.10 USD cho bên bán.
Lời kết
Đến đây các bạn đã hiểu sổ lệnh là gì cũng như ý nghĩa của các thông tin mà sổ lệnh cung cấp cho bạn sẽ phục vụ cho công việc giao dịch của chúng ta như thế nào. Có người còn dựa vào sổ lệnh để dự đoán về cung cầu trong thời gian sắp tới, nhưng đây cũng là một thông tin mang tính tương đối vì các lệnh giới hạn mua bán cũng thường bị huỷ bỏ và thay đổi.