Đễ thành công trong bất cứ công việc gì cũng cần phải có một kế hoạch chi tiết cụ thể những việc cần làm để từ đó có thể giúp chúng ta bám sát những gì đề ra và giúp cho công việc trở nên đơn giản, dễ dàng hơn, tránh việc thiếu sót. Trong giao dịch cũng vậy, quá trình phân tích và giao dịch sẽ trải qua nhiều bước và có những tiêu chí cụ thể cho từng đầu việc. Trong bài viết này Học Price Action chia sẻ đến bạn đọc một checklist bao gồm 46 câu hỏi cho bản kế hoạch giao dịch đầy đủ và hoàn chỉnh theo phong cách Price Action.
Trên thực tế bất kể trader nào cũng vậy, thiết kế một bản kế hoạch giao dịch ban đầu là một điều tương đối khó khăn vì chúng ta có quá nhiều thứ cần phải làm và còn không biết phải sắp xếp chúng ta sao.
Việc có checklist này sẽ giúp đỡ bạn rất nhiều nhưng nó không phải là chân lý, là thứ duy nhất để bạn phải làm theo mà bạn có thể cải tiến nó trong suốt quá trình giao dịch sau này để làm sao nó phù hợp với bản thân nhất.
Ngoài ra dù không có những checklist gợi ý này thì nếu tự bạn xây dựng một bản kế hoạch giao dịch bạn cũng hãy bỏ qua tâm lý sợ thiếu, sợ mình có bỏ qua cái gì đó hay không. Bởi vì gần như chắc chắn ai cũng sẽ có những sự thiếu sót để khi chúng ta bước vào làm thì mới thấy được cần bổ sung hay điều chỉnh gì đó.
Có rất nhiều trong số đó sẽ là những câu hỏi mở chứ không đơn giản chỉ là câu hỏi yes/no. Tức bạn sẽ cần phải vận dụng tư duy mở để xử lý công việc chứ không đơn thuần như một cái máy.
1. Các câu hỏi nền tảng về phương pháp và bối cảnh thị trường giao dịch
- Bạn lựa chọn thị trường nào để giao dịch?
Nó có thể là thị trường Forex, Crypto, Chứng khoán… và trong mỗi thị trường thì bạn cũng định hình những sản phẩm giao dịch cụ thể luôn, chẳng hạn với các Trader Forex thì có thể giao dịch Vàng với một số cặp tiền chính, hoặc thậm chí là chỉ một cặp tiền EUR/USD cũng được. - Bạn lựa chọn khung thời gian nào để giao dich? Vì sao lại chọn khung thời gian đó?
- Bạn giao dịch vào thời gian nào trong ngày? Vì sao lại chọn thời gian đó? câu hỏi cho bản kế hoạch
-
Có giờ nào trong ngày mà bạn nên đứng ngoài thị trường không? Tại sao?
- Làm thế nào để bạn kiểm tra xem thị trường có đủ sự biến động để giao dịch và tìm kiếm lợi nhuận?
-
Làm cách nào để bạn kiểm tra xem thị trường có đủ thanh khoản để giao dịch không?
Việc này không cần thiết với thị trường Forex vì gần như lúc nào bạn cũng có thể thực hiện được lệnh của mình mà không lo về tính thanh khoản. - Bạn xử lý các thông tin kinh tế như thế nào trong việc giao dịch của mình? câu hỏi cho bản kế hoạch
Chảng hạn như có giao dịch với tin tức hay không? có giữ lệnh khi tin ra hay không? giao dịch trước và sau tin tức như thế nào?….
2. Checklist liên quan đến xu hướng thị trường
- Bạn xác định xu hướng thị trường như thế nào? câu hỏi cho bản kế hoạch
- Làm thế nào để bạn biết thị trường đang có xu hướng hay không?
- Làm thế nào để bạn biết thị trường đang trading range?
Bạn có thể tìm hiểu thêm khái niệm về Trading Range là gì và khác với sideway như nào tại đây. - Kế hoạch của bạn là gì nếu như nhận định thị trường không có xu hướng? câu hỏi cho bản kế hoạch
3. Checklist về cấu trúc thị trường
- Bạn sử dụng những cơ sở nào để làm ngưỡng hỗ trợ và kháng cự phục vụ cho việc phân tích thị trường?
- Bạn đánh dấu những ngưỡng hỗ trợ và kháng cự như thế nào?
Chẳng hạn bạn đánh dấu ngưỡng hỗ trợ ở các đáy trước thì đánh dấu bao nhiêu ngưỡng gần giá nhất….Hay vẽ đường trendline thì giới hạn điều chỉnh bao nhiêu đường? - Thứ tự ưu tiên các ngưỡng hỗ trợ và kháng cự như thế nào? câu hỏi cho bản kế hoạch
Chẳng hạn như các điểm chốt thị trường, các đường trendline, giá cao nhất và thấp nhất của ngày giao dịch trước đó, các vùng giằng co, hoặc có thể là ngưỡng hỗ trợ và kháng cự của một chỉ báo nào đó bạn sử dụng. Thì trong số đó thứ tự ưu tiên nên như thế nào? - Bạn có đang vẽ vời quá nhiều các đường hỗ trợ và kháng cự trên biểu đồ giá của mình hay không? Nhìn có rối mắt hay không?
- Làm thế nào để bạn xác định được xung lượng của thị trường? tức là sức mạnh di chuyển của giá.
- Mối liên hệ phân tích với khối lượng giao dịch như thế nào?
4. Chiến lược vào lệnh
- Làm thế nào để bạn xác định các setup giao dịch? câu hỏi cho bản kế hoạch
Chẳng hạn như bạn sử dụng thêm tín hiệu chỉ báo RSI thì ngoài mô hình nến ra nó còn đi kèm với một tín hiệu chỉ báo nữa để tạo thành một setup giao dịch. Còn với thuần Price Action thì chẳng hạn như mô hình nến phải xuất hiện ở vị trí có hỗ trợ kháng cự như thế nào? gần đường trendline hay không?…. Vậy thì bạn hãy xác định setup giao dịch của mình là gì? - Bạn sử dụng những mô hình nến nào để vào lệnh và tại sao lại dùng các mẫu hình đó?
- Khi nào thì setup giao dịch được xác nhận hình thành?
- Bạn sử dụng dạng lệnh nào để giao dịch và tại sao lại sử dụng lệnh đó? câu hỏi cho bản kế hoạch
Chẳng hạn như với phương pháp Price Action được chia sẻ tại trang Học Price Action này chúng ta thường dùng là lệnh Buy Stop hoặc là Sell Stop, một số trường hợp có thể sử dụng lệnh trực tiếp. - Với những lệnh mà bạn không vào kịp thời và đã bỏ lỡ thì bạn xử lý như thế nào? Có chiến lược vào lệnh khi bỏ lỡ hay không?
- Bạn có sử dụng chiến lược vào lệnh lại hay không? Chiến lược vào lệnh lại của bạn là gì? câu hỏi cho bản kế hoạch
Một số trường hợp có thể lệnh đầu tiên vào chúng ta bị thua nhưng nếu vào lệnh thứ 2 thì lại thắng, vì vậy chúng ta có thể nghiên cứu chiến lược vào lệnh lại để áp dụng.
Quản lý giao dịch
- Bạn sử dụng chiến lược chốt lời như thế nào? câu hỏi cho bản kế hoạch
- Bạn giới hạn thua lỗ (stop loss) cho một lệnh là bao nhiêu % vốn?
- Cơ sở nào bạn đặt điểm dừng lỗ stop loss?
- Cách bạn nhìn nhận, đánh giá và xử lý với các sự dịch chuyển về giá sau khi đặt lệnh là như thế nào?
Chẳng hạn như là trailing stop, breakeven, đóng lệnh một phần…. - Nếu lệnh chờ không được khớp thì xử lý như thế nào? câu hỏi cho bản kế hoạch
- Giới hạn nào cho khoảng stop loss? Nếu nến tín hiệu quá hẹp thì xử lý như thế nào?
Làm chủ xác suất và sự kỳ vọng
- Bạn đã hiểu sự làm chủ xác suất hay chưa?
- Làm thế nào để bạn xác định khả năng thành công với một lệnh giao dịch của mình?
- Dựa vào đâu bạn xác định được tỷ lệ Reward:Risk của mình? câu hỏi cho bản kế hoạch
- Làm sao để bạn biết được chỉ số kỳ vọng của mình là dương nhằm đảm bảo có lợi nhuận về lâu dài?
Quản trị rủi ro
- Bạn giao dịch với khối lượng như thế nào? Cố định hay linh hoạt?
- Nếu là linh hoạt thì cách bạn xác định khối lượng giao dịch trong các tình huống cụ thể? Quy trình tính khối lượng như nào? Sử dụng công cụ nào?
Vì có thể có những khoảng dừng lỗ dài ngắn khác nhau và như thế nếu bạn tuân thủ mức rủi ro cố định cho một lệnh thì sẽ phải điều chỉnh khối lượng giao dịch cho phù hợp. - Bạn có ngủ ngon với mức độ rủi ro tối đa mà các lệnh có thể phải chịụ?
- Bạn có thể mở tối đa bao nhiêu lệnh cùng lúc?
- Bạn sẽ xử lý như nào nếu thua bao nhiêu lệnh liên tiếp?
- Bạn xử lý thế nào nếu như thắng nhiều lệnh liên tiếp?
Tâm lý giao dịch
- Khi thắng lệnh bạn cảm thấy thế nào? như vậy đã phù hợp hay chưa?
- Khi thua lệnh bạn đối diện như thế nào? Như vậy đã phù hợp hay chưa?
- Bạn có hay bị căng thẳng hay không? câu hỏi cho bản kế hoạch
- Bạn có những khía cạnh nào để thấy được bản thân đang có trạng thái tốt để giao dịch?
Đánh giá lại hệ thống giao dịch
- Làm thế nào để bạn phân biệt được quy tắc giao dịch cốt lõi và những sự linh hoạt trong hệ thống giao dịch?
- Làm thế nào để bạn đánh giá mình có đang tuân thủ tốt kế hoạch giao dịch hay không? câu hỏi cho bản kế hoạch
- Bạn có ghi và lưu lại các giao dịch của mình hay không? Bạn lưu lại bằng hình thức như thế nào?
- Bạn có nhìn nhận và đánh giá lại các giao dịch đã hoàn tất hay không?
- Quy trình đánh giá lại lệnh đã hoàn tất như thế nào?
- Bạn đánh giá sự thành công của bạn dựa trên khía cạnh nào? Sự kỷ luật hay là lợi nhuận? hay là cả hai hoặc còn yếu tố nào nữa mà bạn có thể dựa vào đó để đánh giá việc giao dịch của bạn là thành công.
- Bạn cải tiến hệ thống giao dịch của mình như thế nào? câu hỏi cho bản kế hoạch
Lời kết
Trên đây là những câu hỏi cho bản kế hoạch giao dịch mà bạn nên áp dụng để có thể bao quát mọi khía cạnh trong quá trình giao dịch.
Các bạn lưu ý rằng sẽ có một số câu hỏi mà việc trả lời nó có những khía cạnh trùng với câu hỏi khác và điều đó là chuyện bình thường. Điều quan trọng là mỗi một câu hỏi giải quyết một trọng tâm khác nhau của vấn đề, vì thế các bạn cũng đừng quá đắn đo về chuyện đó.
Ngoài những câu hỏi ở trên thì nếu như bạn thấy cần bổ sung thêm câu hỏi nào nữa để bản kế hoạch giao dịch của bạn hoàn thiện hơn thì hãy cứ thêm vào mà không cần phải rập khuôn theo mô típ như trên.
Bạn hãy cố gắng bám sát những câu hổi này và ép bản thân vào khuôn khổ, dù thực hiện theo nó có thể mất thời gian và làm cho bạn không được thoải mái nhưng dần dần nó sẽ thành thói quen và bạn thực hiện nó một cách rất nhẹ nhàng. câu hỏi cho bản kế hoạch