Vào thời trước khi công nghệ blockchain hình thành và phát triển như ngày hôm nay, mọi người khó có thể xác minh tính xác thực của bất kỳ tài sản duy nhất nào họ sở hữu nếu không có sự trợ giúp của bên trung gian hoặc bên thứ ba đáng tin cậy. Nhờ sự phát triển của công nghệ Blockchain mà nó đã cho ra đời cái gọi là NFT. Vậy thì cụ thể NFT là gì chúng ta sẽ tìm hiểu trong bài viết này.
NFT là gì?
Có rất nhiều các tài sản vật chất như là giấy phép lái xe, các loại giấy tờ quan trọng khác hoặc rất nhiều các mặt hàng hoá trên thị trường đều có thể bị làm giả.
Những tài sản kỹ thuật số còn tệ hơn vì hình ảnh có thể được sao chép và dán vô hạn, trong khi các bài hát và tài liệu đã xuất bản có thể dễ dàng tải xuống mà chủ sở hữu không nhận được xu nào từ bản quyền sáng tác.
Để giải quyết vấn đề đó cũng như sự xuất hiện của công nghệ chuỗi khối blockchain trong việc lưu trữ các giao dịch tiền điện tử và chứng minh được tính duy nhất của nó mà chũng ta có giải pháp tương tự cho vấn đề nêu trên, đó chính là Non-Fungible Token hay viết tắt là NFT, nó cũng là tài sản kỹ thuật số được lưu trữ trên chuỗi khối.
NFT là đại diện của thông tin trong thế giới thực và tài sản vật lý hoặc kỹ thuật số.
Nói cách khác, tài sản và/hoặc thông tin được “mã hóa” bằng cách sử dụng mật mã và được lưu trữ trên sổ cái kỹ thuật số với tất cả các ưu điểm của công nghệ chuỗi khối.
Việc tạo hoặc “đúc” NFT trên chuỗi khối cho phép chủ sở hữu NFT có bằng chứng an toàn, phi tập trung và bất biến về quyền sở hữu đối với một tài sản duy nhất và tất cả những gì nó đại diện.
Nhiều người tạo NFT tiến thêm một bước nữa về quá trình mã hóa bằng cách bao gồm siêu dữ liệu hoặc đính kèm các điều kiện xung quanh quyền sở hữu và phân phối trong tương lai của tài sản kỹ thuật số.
NFT là không thể thay thế hay sao chép
Mỗi NFT là duy nhất và không thể thay thế hoặc hoán đổi bằng một NFT khác.
“Không thể thay thế” có nghĩa là thứ gì đó là duy nhất và không thể thay thế bằng thứ khác. Như mẹ của bạn là duy nhất và không thể là ai khác sinh ra bạn. NFT là gì
Một tờ đô la, mặc dù mỗi tờ có một số sê-ri duy nhất, vẫn có thể thay thế được vì bất kỳ tờ một đô la nào khác vẫn có giá trị một đô la và mọi người sẽ không đắn đo về việc đổi tờ này lấy tờ khác.
Hoặc một chai nước ngọt bạn mua về cũng không phân biệt được với những chai nước ngọt tương tự ở ngoài cửa hàng tiện lợi NFT là gì
Trong khi giả sử bạn vẽ một bức tranh thì gần như chắc chắn không có một bức tranh thứ hai giống hoàn toàn nó, thậm chí cả khi chính bạn đang vẽ lại bức tranh đó, đó là sự duy nhất và không thể thay thế.
NFT không phải là tiền điện tử
Chỉ vì NFT là tài sản dựa trên mật mã và sử dụng chuỗi khối không có nghĩa là chúng được coi là tiền điện tử.
Có một điều, tiền điện tử có thể thay thế được, ý là nó có nhiều đơn vị, chẳng hạn bitcoin có tổng 21 triệu coin. Hay một ETH tốt như bất kỳ ETH nào khác trên các thị trường tiền điện tử trong khi NFT là duy nhất và không thể thay thế bằng một NFT nào khác.
NFT cũng được tạo bằng cách sử dụng tiêu chuẩn Token khác.
Các token phổ biến như ETH, MATIC và SHIB sử dụng tiêu chuẩn ERC-20 trên chuỗi khối của Ethereum.
Trong khi đó, hầu hết các NFT ngày nay thường tuân theo các tiêu chuẩn token ERC-721 hoặc ERC-1155 có các quy tắc cụ thể hơn xung quanh việc thiết lập quyền sở hữu và chuyển token.
Cuối cùng, NFT không thể được giao dịch trên các sàn giao dịch tiền điện tử thông thường của bạn. Thay vào đó, bạn sẽ phải truy cập qua các thị trường NFT và thiết lập một ví tương thích với NFT nếu bạn muốn sở hữu một NFT.
Nếu NFT không thể được sử dụng làm tiền tệ thì tại sao chúng lại nằm trên blockchain?
Các thuộc tính của NFT
Theo định nghĩa, NFT là KHÔNG giống hệt hoặc không thể thay thế được với bất kỳ thứ gì khác.
Nói cách khác, một trong những đặc điểm xác định của NFT là chúng là duy nhất.
Ví dụ, chỉ có một bức hoạ nàng Mona Lisa. Có thể có một số bản sao và giả mạo của Mona Lisa, nhưng chỉ có một bức được chính mà Leonardo vẽ vào những năm 1500. NFT là gì
Bạn cũng có thể chụp ảnh Mona Lisa hoặc đóng khung một bản in có độ phân giải cao để trưng bày trong phòng khách của mình, nhưng chẳng ai trả cho bạn hàng triệu đo la cho bức tranh gốc như cách mà rất nhiều người sẵn sàng chi trả cho phiên bản gốc đích thực.
Giống như Mona Lisa là độc nhất vô nhị, NFT cũng vậy. NFT là gì
Khi nói đến những kiệt tác nghệ thuật nổi tiếng, quyền sở hữu và tính xác thực được xác minh thông qua các nhà thẩm định chuyên nghiệp, những người cấp giấy chứng nhận để đảm bảo rằng đó là bản gốc duy nhất và thực sự.
Với NFT, việc theo dõi ai sở hữu những gì sẽ được đảm bảo an toàn hơn nhiều thông qua việc sử dụng công nghệ chuỗi khối. Bất kỳ ai nắm giữ khóa riêng của địa chỉ nơi NFT được chỉ định trên blockchain đều có quyền sở hữu kỹ thuật số và toàn quyền kiểm soát tài sản.
Điều này có nghĩa là bất kỳ ai sở hữu NFT mới có khả năng bán hoặc cho đi. Nếu bạn có NFT mà bạn quyết định giữ cho riêng mình thì bạn sẽ sở hữu nó mãi mãi!
Ngay cả sau khi bạn qua đời, không ai có thể lấy NFT cho riêng mình như tài sản trong thế giới thực, trừ khi bạn cấp cho họ một số loại quyền truy cập vào ví kỹ thuật số của bạn.
NFT là một sản phẩm được tạo thành từ hai thành phần chính: Token và nội dung kỹ thuật số. Nội dung kỹ thuật số này có dạng tệp, như tệp văn bản, tệp hình ảnh, tệp âm thanh, tệp video, v.v. Tệp này được gọi là “siêu dữ liệu” Trong khi bản thân token được lưu trữ “trên chuỗi” hoặc trực tiếp trên một blockchain, siêu dữ liệu thường KHÔNG được lưu trữ trên blockchain, còn được gọi là lưu trữ “ngoài chuỗi”.
Vì NFT về mặt kỹ thuật là một đoạn mã trên blockchain nên nó có thể được lập trình để có nhiều tính năng tích hợp khác nhau. NFT là gì
Một ví dụ là tiền bản quyền có thể được lập trình trên các token, điều đó có nghĩa là nghệ sĩ vẫn có thể kiếm tiền từ việc bán tác phẩm thứ cấp của họ. NFT là gì
Và tùy thuộc vào blockchain mà NFT được xây dựng trên đó, nó cũng có thể được cấp phép cho người khác sử dụng. Điều này có nghĩa là các tính năng của bên thứ ba có thể được xây dựng trên NFT, cho phép nó được sử dụng theo nhiều cách, thậm chí nhiều hơn những gì người tạo ban đầu dự định.
Lịch sử và nguồn gốc hình thành của NFT
Một số dấu vết cho thấy sự khởi đầu của NFT là đồng Colored Coins từ năm 2012, ngay cả trước khi thuật ngữ NFT được đặt ra. Đồng Colored Coins đại diện cho các mệnh giá nhỏ của bitcoin, với mục tiêu thêm siêu dữ liệu vào các giao dịch.
Tuy nhiên, điều này hóa ra chẳng khác gì một thử nghiệm thất bại. NFT là gì
Những người khác nói rằng NFT đầu tiên được tạo ra là “Quantum” của Kevin McCoy vào tháng 5 năm 2014.
Mới năm ngoái, tác phẩm nghệ thuật hoạt hình kỹ thuật số có một không hai này có hình bát giác động đã được bán với giá khổng lồ 1,4 triệu USD! NFT là gì
Nếu bạn đã theo dõi bối cảnh tiền điện tử trong hơn nửa thập kỷ qua thì có thể bạn cũng đã nghe nói về một thứ gọi là CryptoKitties. NFT là gì
Ra đời từ nỗi ám ảnh trên mạng về những bạn mèo dễ thương này, CryptoKitties là một trong những người tiên phong thành công đầu tiên của NFT vào năm 2017.
Trong trò chơi này, người chơi có thể mua và nhân giống mèo ảo phiên bản giới hạn, mở khóa những đặc điểm quý hiếm và kiếm phần thưởng. NFT là gì
Từ đó, các trò chơi tương tự được phát triển với các tính năng cho phép người chơi giành được các giải thưởng và đồ sưu tầm trong trò chơi, đồng thời trên các tài sản kỹ thuật số độc đáo này.
Một số ví dụ nổi tiếng gần đây trong số này bao gồm NBA Top Shot và một trong những dự án rất nổi tiếng do chính người Việt tạo ra đó là Axie Infinity. NFT là gì
Tiền tiếp tục đổ vào NFT trong những năm sau đó, biến một số nghệ sĩ kỹ thuật số trở thành triệu phú chỉ sau một đêm.
Một ví dụ như vậy là Mike Winkelmann (thường được biết đến với cái tên Beeple) người mà sở hữu NFT có tên Everydays: The First 5000 Days được bán với giá kỷ lục 69 triệu đô la vào năm 2021.
Thị trường NFT cũng mở rộng ra ngoài lĩnh vực trò chơi sang âm nhạc, nghệ thuật kỹ thuật số, siêu dữ liệu và bất động sản ảo. NFT là gì
Bạn thậm chí có thể mua hình đại diện NFT có thể được sử dụng làm ảnh đại diện trên Instagram hoặc TikTok.
Nếu bạn đang thắc mắc tại sao những người tỉnh táo lại sẵn sàng trả số tiền lớn để có được một hình ảnh .jpeg để sử dụng làm ảnh profile, thì hãy coi đó là một sự khẳng định bản thân.
Đó là một khái niệm tương tự với thế giới thực, nơi những người muốn chứng tỏ rằng họ có đủ tiền và khả năng tiếp cận các sản phẩm độc quyền có thể làm như vậy với các thương hiệu như Rolex, Lamborghini và Louis Vuitton.
Trong thế giới tiền điện tử, những người muốn thể hiện sự giàu có của mình có thể làm điều tương tự với NFT vì một số thương hiệu tiền điện tử độc quyền đã xuất hiện.
Các dự án NFT PFP (profile picture) phổ biến như CryptoPunk và Bored Ape Yacht Club là các bộ sưu tập và tư cách thành viên NFT phiên bản giới hạn và chúng không hề rẻ.
Vào năm 2017, một gói CryptoPunks đã được bán với tổng số tiền gần 17 triệu USD!
Và vào năm 2022, giá khởi điểm trung bình cho một chiếc NFT của Câu lạc bộ du thuyền Bored Ape có thể lên tới hơn 100 nghìn đô la! NFT là gì
Có thể bạn đang nghĩ “Thật ngớ ngẩn và điên rồ, nếu muốn tôi chỉ cần chụp ảnh màn hình và chỉnh sửa một chút là có một bức ảnh gần như hoàn toàn tương tự, thế thì giá trị của nó ở đâu chứ”
Điều này rất đúng nhưng việc đó sẽ không cung cấp cho bạn khả năng chứng minh tính xác thực và quyền sở hữu hình ảnh, đây là nơi mà hầu hết giá trị đến từ đó.
Một lần nữa, đó là lý do tại sao bức Mona Lisa thật có giá trị hơn 800 triệu USD so với một bản sao có thể tìm thấy trên Amazon.com với giá vài chục USD. NFT là gì
Với tốc độ bùng nổ của ngành, có vẻ như bất kỳ ai cũng có thể gán chứng chỉ kỹ thuật số được mã hóa trên một tảng đá và gọi nó là NFT. Và đúng như vậy, các NFT được gọi là EtherRocks đã được bán với giá hơn một triệu đô la vào tháng 8 năm 2021. Bạn có thể đọc thông tin của nó tại đây.
Tất nhiên, không phải tất cả NFT đều đáng sở hữu và hiện có quá nhiều NFT nở rộ như là một trào lưu điên rồ và gần như là một bãi rác, để có thể kiếm được một thứ có giá trị trong một biển rác đó là một nhiệm vụ rất khó khăn.
Giống như bạn lỡ vất chiếc USB ví bitcoin lạnh của mình và bây giờ phải đi tìm lại nó, bạn có thể phải lục tung cả cái biển rác mà không chắc sẽ tìm ra. NFT là gì
Và cũng vì những giá trị lớn đến điên rồ của nó mà NFT cũng trở thành mảnh đất màu mỡ mới cho những dự án lừa đảo.
Giống như nhiều thứ có thể bị giả mạo, NFT cũng đầy rẫy hàng giả. Ngay cả OpenSea, thị trường NFT nổi tiếng nhất thế giới, cũng cảnh báo rằng hơn 80% danh sách là các bộ sưu tập đạo văn hoặc giả mạo.
NFT ứng dụng vào những gì?
Sau đây là một số ứng dụng phổ biến mà NFT có thể được khai thác rất phù hợp đó là:
Lĩnh vực nghệ thuật
Bằng cách mã hóa một sản phẩm nghệ thuật trên blockchain, các nghệ sĩ có thể “ký” tác phẩm của mình để chứng minh rằng họ sở hữu nó.
Sau đó, họ có thể loại bỏ người trung gian và bán tác phẩm của mình cho nhiều đối tượng hơn thông qua các sàn giao dịch NFT toàn cầu. NFT là gì
Họ cũng có thể thiết lập các tham số chuyển giao thông qua hợp đồng thông minh để có nhiều quyền lực hơn đối với tỷ suất lợi nhuận và phân phối sản phẩm của mình.
Các nghệ sĩ có thể kiếm được một khoản thu nhập trong lâu dài mỗi khi NFT của họ được trao đổi thay vì chỉ kiếm tiền từ lần bán đầu tiên. NFT là gì
Tương tự, các thương hiệu lớn có thể mã hóa nội dung của họ để các hoạt động cấp phép dễ dàng hơn và những người nổi tiếng có thể phát hành NFT để bán hàng hóa độc quyền cho những người theo dõi họ.
Trong khi đó, các nhà sưu tập nghệ thuật có thể tận hưởng việc chứng minh quyền sở hữu các món đồ vật lý hoặc kỹ thuật số quý hiếm mà không phải lo lắng rằng họ đang giữ đồ giả.
Lĩnh vực game
Tại sao phải tốn tiền mua đồ, kỹ năng và nâng cấp áo giáp ưa thích cho nhân vật trong trò chơi trực tuyến của bạn khi bạn có thể bị khóa vĩnh viễn tài khoản của mình chỉ trong tích tắc?
Rất may, các trò chơi trực tuyến đang dần áp dụng công nghệ blockchain, cho phép người chơi kiếm tiền hoặc mua tài sản trong trò chơi mà họ trực tiếp sở hữu và có thể bán cho người chơi khác.
Một số NFT game thậm chí có thể được giao dịch hoặc chuyển sang các trò chơi khác.
Quyền sở hữu một phần
Bản thân NFT không thể được chia thành các phần vì bản chất những phần đó sẽ có thể thay thế được.
Tuy nhiên, chủ sở hữu có thể khóa NFT vào một hợp đồng thông minh sẽ mang lại một số lượng “NFT được phân đoạn Fractionalized NFT (F-NFT) cụ thể. NFT là gì
Những cổ phần lẻ này rất hữu ích cho những người muốn “sở hữu” hoặc bán một sản phẩm thực tế, đắt tiền.
Ví dụ, một biệt thự lộng lẫy sẽ bán nhanh hơn nếu nhiều người đồng ý sở hữu một phần nó.
Công nghệ F-NFT có thể tạo điều kiện thuận lợi cho kịch bản đó và giúp việc xác minh và bán hàng trong tương lai hiệu quả hơn nhiều so với các quy trình hiện tại. NFT là gì
Các doanh nghiệp nhỏ có khả năng nhận được nguồn vốn đầu tư bằng cách chào bán một số “cổ phần” của họ mà ta có thể xem là quyền sở hữu một phần doanh nghiệp thông qua NFT cho công chúng, tương tự như cách các tập đoàn bán cổ phiếu của công ty trên thị trường chứng khoán đại chúng để huy động vốn.
Quản lý định danh
Việc chứng minh quyền sở hữu một dữ liệu và lưu trữ nó trên một blockchain an toàn sẽ có ích cho những ai đang muốn thiết lập thông tin nhận dạng. NFT là gì
Công nghệ NFT có thể cung cấp cho mọi người quyền truy cập vào giấy khai sinh, hộ chiếu, các thông tin cư trú và tài sản… đã được xác minh và thông tin các bằng cấp của họ.
Không chỉ vậy, họ còn có thể chỉ chia sẻ thông tin liên quan với các bên khác nếu cần.
Không ai có thể yêu cầu có giấy khai sinh của bạn VÀ bạn sẽ không phải điền vào một đống các giấy tờ biểu mẫu mỗi khi bạn cần làm một thủ tục hành chính gì đó. NFT là gì
Trong khi đó, các doanh nghiệp sản xuất sử dụng NFT có thể xác nhận nguồn gốc nguyên liệu thô của họ.
Sau đó, họ có thể theo dõi tiến trình sản phẩm của mình thông qua chuỗi cung ứng và xác minh tính xác thực của sản phẩm đối với khách hàng. NFT là gì
Cuối cùng nhưng không kém phần quan trọng, NFT có thể giúp các nhà tổ chức trận đấu thể thao và hòa nhạc ngăn chặn việc bán vé giả và giúp các nhà tổ chức kiểm soát việc tham dự các hội nghị.
Tài sản thế chấp
NFT có thể không hoạt động như tiền điện tử nhưng chúng có giá trị có thể được tận dụng để nhận các khoản vay bằng tiền điện tử hoặc bằng tiền pháp định. NFT là gì
Sau khi người đi vay và người cho vay đã đồng ý về giá trị của NFT và các thông số cho vay, thì việc sử dụng NFT làm tài sản thế chấp có thể không quá khác biệt so với việc sử dụng tác phẩm nghệ thuật để vay vốn.
Do nhu cầu ngày càng tăng, các ứng dụng DeFi và CeFi đang đạt được tiến bộ trong việc thiết lập các tiêu chuẩn thẩm định NFT và cho vay thế chấp. NFT là gì
Lời kết
Trên đây là những chia sẻ tổng quan về thị trường NFT mà Học Price Action gửi đến bạn đọc. Đây cũng là một thị trường mới mẻ và xa lạ với rất nhiều người.
Trước khi tham gia và đầu tư vào nó chúng ta cũng cần có những hiểu biết nhất định để có thể lựa chọn đâu là giá trị thật sự trước khi ném tiền vào đầu tư.