Một trong những mẫu nến đơn phổ biến nhất mà chúng ta thường gặp trên biểu đồ giá đó chính là nến Doji. Trong bài viết này mời các bạn cùng với Học Price Action tìm hiểu về nến Doji là gì, các biến thể của nến Doji như là doji chuồn chuồn (Doji Dragonfly) hay Doji bia mộ (Doji Gravestone), cấu tạo của từng dạng cũng như là cách giao dịch với nến Doji như thế nào.
Nội dung bài viết
Nến Doji là gì?
Nến Doji là một dạng nến đặc biệt trong đó giá mở cửa và đóng cửa của một cây nến là ngang bằng nhau, tức là nó ở cùng một mức giá hoặc là chênh lệch nhau không nhiều khiến chúng ta không cảm thấy có sự khác biệt giữa hai mức giá mở cửa và đóng cửa.
Điều này cũng đồng nghĩa rằng chúng ta không thể xác định được cây nến đó là nến tăng hay nến giảm. Nếu xét xu hướng của từng nến thì nến tăng là xu hướng tăng, nến giảm là xu hướng giảm còn nến Doji là không xu hướng hay đi ngang.
Sau đây là hình ảnh mô phỏng tổng quát về mô hình nến Doji:
Nhìn tổng quát thì các nến Doji giống như là những dấu “+” trên biểu đồ nến vậy. Và dưới đây là hình ảnh trong biểu đồ thực tế có xuất hiện cây nến Doji
Tâm lý đằng sau mô hình nến Doji
Như đã nói nếu xét xu hướng trong một cây nến thì nến Doji biểu thị cho thị trường không xu hướng. Có nghĩa là bên mua (Bull) và bên bán (Bear) có sự cân bằng với nhau chứ không bên nào thắng nến nào.
Giả sử cây nến ngày là một nến Doji thì khi chúng ta theo dõi ở những khung thời gian thấp hơn như M15 (15 phút) chẳng hạn thì có thể thấy là giá biến động lên xuống liên tục, đặc trung của một thị trường sideway, giằng co, đi ngang và không có xu hướng. Hay còn gọi thị trường trong trạng thái cân bằng.
Dưới đây là một ví dụ
Cây nến Doji ở hình trên đây là thuộc khung thời gian D1, tức là khung ngày. Bây giờ chúng ta sẽ quay xuống khung thời gian thấp hơn đó là khung M15 xem biểu đồ nến sẽ như thế nào nhé.
Như vậy có thể thấy là ở khung thời gian M15 đó là một dãy các nến mà trong đó có các con sóng tăng giảm liên tục biểu thị cho thị trường sideway không xu hướng.
Nến Doji nếu như nó xuất hiện sau một xu hướng tăng mạnh hoặc giảm mạnh với với nhiều cây nến lớn trước đó thì giống như một điểm chững lại của thị trường và thể hiện sự do dự của hai bên mua và bán.
Lúc này số đông không còn thiên về một bên mua hay một bên bán nữa mà là có sự cân bằng hoặc là ít người nhảy và tham gia mua bán khiến cho giá không có nhiều sự biến động.
Nhưng nến Doji thường xuất hiện nhiều nhất tại các thời điểm mà thị trường sideway, giằng co vì khi này thị trường đang ở trạng thái đóng băng và trầm lắng, không có sự tham gia mạnh mẽ của bên mua hay bên bán. Nó phù hợp với bản chất của cây nến Doji đó là không có xu hướng.
Các biến thể của mô hình nến Doji
Nến Doji về cơ bản tất cả đều có giá mở cửa và giá đóng cửa ở mức tương đương nhau và chúng ta không thể thấy được một thân nến tăng hoặc giảm rõ ràng.
Người ta chỉ phân loại những biến thể của nến Doji dựa và đặc điểm bóng nến trên và dưới của nó, qua đó cũng thể hiện được phần nào thị trường diễn biến ra sao đằng sau mỗi dạng biến thể đó.
Sau đây sẽ là chi tiết các biến thể của mô hình nến Doji:
Nến Doji 4 giá
Nến Doji 4 giá có nghĩa là cây nến mà không có bóng nến trên hay bóng nến dưới, 4 mức giá của cây nến đó là giá mở cửa, giá đóng cửa, giá cao nhất và giá thấp nhất sẽ ở cùng một mức giá.
Điều này có nghĩa là trong phiên giao dịch đó gần như không có sự biến động giá nào đáng kể. Ở trên biểu đồ thì cây nến Doji 4 giá sẽ chỉ là một cái gạch ngang mà đôi khi chúng ta phải phóng to biểu đồ mới nhận ra.
Trong thực tế thì sẽ tương đối hiếm gặp một cây nến mà có 4 mức giá tuyệt đối bằng nhau mà đôi khi chỉ cần nó có bóng nến trên hoặc dưới rất nhỏ mà đôi khi không để ý kỹ chúng ta cũng chỉ thấy nó như một gạch ngang thì cũng có thể coi là nến Doji 4 giá.
Sau đây là hình ảnh thực tế về mô hình Doji 4 giá chuẩn
Hoặc là một nến Doji có bóng nến trên hay dưới rất nhỏ thì chúng ta cũng tạm cho nó là một nến Doji 4 giá như dươi đấy.
Mô hình Doji ngôi sao (Star Doji)
Khi chúng ta quan sát những ngôi sao trên bầu trời sẽ thấy có những ánh sáng le lói ở 4 hướng và tương đối cân bằng nhau. Nến Doji ngôi sao lấy tên từ hình tượng đó.
Đặc điểm của cây nến Doji Star này đó là nó có bóng nến trên và dưới tương đối cân bằng nhau và không quá dài, về tổng thể cây nến Doji chúng ta sẽ thấy nó như một dấu “+” đích thực.
Dưới đây là ví dụ thực tế về mô hình nến Doji ngôi sao:
Mô hình Doji chuồn chuồn (Dragonfly Doji)
Mô hình nến Doji chuồn chuồn này lấy hình tượng từ những con chuồn chuồn kim khi mà nó có cái đuôi rất dài cùng với phần đầu và thân nhỏ.
Nến Doji chuồn chuồn giống như hình chữ T trên các biểu đồ giá khi mà nó có 3 mức giá ngang bằng nhau đó là giá mở cửa, giá đóng cửa và giá cao nhất. Trong khi giá thấp nhất sẽ ở mức tương đối xa so với 3 mức giá kia tạo nên một đuôi nến dưới rất dài.
Dạng nến Doji này cũng có thể coi là tương tự như mô hình nến Hammer hay là Hanging man vì đều có bóng nến dưới dài, chỉ có khác nhau ở phần thân nến.
Nhìn chung về đặc điểm diễn biến thị trường của những mẫu hình nến đó là tương đương nhau khi mà thời gian đầu bên bán chiếm ưu thế đẩy giá được xuống thấp nhưng sau đó bên mua đã giành lại quyền kiểm soát và đẩy giá lên về điểm mà cây nến mở cửa.
Mô hình Doji bia mộ (Gravestone Doji)
Nến Doji bia mộ thì có đặc điểm cấu tạo ngược lại so với mô hình nến Doji chuồn chuồn. Đó là nó sẽ có 3 mức giá ngang bằng nhau là giá mở cửa, giá đóng cửa và giá thấp nhất. Trong khi đó giá cao nhất sẽ ở tương đối xa so với 3 mức giá kia và tạo thành một bóng nến trên rất dài.
Chính vì vậy mà người ta sử dụng cái tên hình tượng khá kinh dị đó là chiếc bia mộ khi mà nó có đặc điểm phần đế rộng còn phần trên là một thanh dài.
Về ý nghĩa thì cây nến Doji bia mộ khá tương tự cây nến Shooting star hoặc là nến Inverted Hammer vì đều có bóng nến trên rất dài. Nó thể hiện rằng ban đầu có sự thắng thế của bên mua nhưng cuối cùng bên bán vẫn chiến thắng và đẩy giá đi xuống.
Nến Doji chân dài (Doji Long Legged)
Nến Doji chân dài sẽ là dạng nến mà chúng ta gặp phổ biến nhất trong thực tế đó là nó sẽ có hai bóng nến trên và dưới dài hơn so với dạng nến Doji ngôi sao.
Không có một quy chuẩn chung nhưng chúng ta cứ quy ước là làm sao khi nhìn trên biểu đồ nến mà cây nến Doji có bóng nến trên cũng như bóng nến dưới lớn hơn phần gạch ngang của thân từ 2 lần trở lên thì có thể coi là một nến Doji chân dài.
Cách giao dịch với mô hình nến Doji
Về cách giao dịch với Doji thì chúng ta sẽ không bao giờ có thể giao dịch với một cây nến Doji riêng lẻ mà nó còn phải phụ thuộc vào hoàn cảnh mà nó xuất hiện cũng như là dạng nến Doji.
Các cây nến Doji như là chuồn chuồn hay bia mộ sẽ có ý nghĩa giao dịch tốt hơn so với các cây nến Doji khác bởi vì nó có thể hiện được sức ép của một bên mua hoặc bên bán.
Sau đây là một số trường hợp giao dịch hiệu quả với cây nến Doji:
Nến Doji trong mô hình nến
Nến Doji thường có mặt trong các mô hình nến để giao dịch với hành động giá hiệu quả như là mô hình nến Evening star, Morning star hoặc là Tri-star.
Hầu hết trong những mô hình nến này thì nến Doji đóng vai trò là một tín hiệu chững lại và mang đến khả năng đảo chiều xu hướng dựa theo cây nến đằng sau nến Doji là như thế nào.
Ví dụ ở trên là một nến Doji trong mô hình nến Evening star quen thuộc, đồng thời cây nến Doji còn mạnh hơn khi mà nó thuộc biến thể nến Doji bia mộ – Gravestone Doji thể hiện được lực bán xuống và chối bỏ bên mua.
Nến Doji tại các ngưỡng hỗ trợ và kháng cự
Khi giá đang tăng hoặc giảm mạnh mà xuất hiện các cây nến Doji tại vùng hỗ trợ hoặc kháng cự tiềm năng thì chúng ta nên chú ý đến và khả năng sẽ có được cơ hội giao dịch tốt tại đó, phụ thuộc vào cây nến sau nến Doji sẽ như thế nào.
Thường thì khi giao dịch chúng ta cùng sẽ xem xét các mô hình nến với Doji mà xuất hiện tại các ngưỡng hỗ trợ và kháng cự thì khi đó cây nến Doji sẽ có giá trị hơn rất nhiều.
Ở trên chúng ta thấy rằng xuất hiện một nến Doji ở vị trí ngưỡng hỗ trợ của đường trung bình Moving Average mang lại, đây cũng là vị trí cuối của một con sóng hồi điều chỉnh giảm trong xu hướng tăng và chúng ta có thể vào lệnh với những yếu tố hỗ trợ rất đẹp.
Bản thân cây nến Doji cũng nằm trong mô hình nến Morning star rất chuẩn chỉnh.
Nến Doji tiếp diễn xu hướng
Nếu bạn quan sát kỹ các biểu đồ giá sẽ thấy rằng có nhiều cây nến Doji xuất hiện sau một vài cây nến tăng mạnh hoặc là giảm mạnh.
Thế nhưng sau đó thị trường không đảo chiều mà lại tiếp tục tăng mạnh hoặc giảm như của xu hướng trước đó. Cây nến Doji trong trường hợp như vậy chỉ như là một điểm dừng chân nghỉ ngơi trên đường mà thôi. Đôi khi nó cũng là một cái bẫy cho những ai nghĩ rằng thị trường sẽ đảo chiều mà vào lệnh ngược xu hướng.
Ví dụ ở trên là thị trường đang trong xu hướng giảm, sau một con sóng điều chỉnh tăng thì thị trường bắt đầu quay về xu hướng giảm với 3 cây nến đỏ liên tiếp.
Nhưng sau đó lại chững lại với hai cây nến Doji, và chúng ta sẽ chờ đến cây nến tiếp theo là một cây nến giảm mạnh thì có nghĩa Doji là một dạng tiếp diễn cho xu hướng giảm chứ không phải đảo chiều, nếu như cây nến sau Doji là một cây nến tăng thì mọi chuyện sẽ khác rất nhiều.
Nếu tự tin thì bạn có thể vào lệnh với cây nến giảm sau nến Doji để đu theo tiếp tục xu hướng giảm giá.
Lời kết
Trên đây chúng ta đã tìm hiểu chi tiết về nến Doji là gì cũng như là các biến thể của nến Doji như là Doji ngôi sao, Doji chuồn chuồn, Doji bia mộ, Doji chân dài.
Nến Doji nếu đứng đơn lẻ thì gần như không có nhiều ý nghĩa đối với việc giao dịch nhưng khi nó ở trong những hoàn cảnh thị trường nhất định thì mọi thứ có thể hoàn toàn khác và nến Doji sẽ đem đến cho chúng ta nhiều thông tin hữu ích.
