Các mô hình giá trong giao dịch tài chính luôn có những tên gọi hình tượng rất thú vị và độc đáo. Trong bài viết này chúng ta sẽ đến với một mô hình giá như vậy đó chính là mô hình lá cờ hay còn gọi là mô hình Flag Pattern. Mời các bạn hãy cùng Học Price Action tìm hiểu xem mô hình giá lá cờ này có đặc điểm cấu tạo và cách giao dịch như thế nào nhé.
Mô hình lá cờ – Flag pattern là gì?
Mô hình lá cờ là một mô hình giá tiếp diễn và nó xuất hiện sau một cú tăng giá hoặc giảm giá rất mạnh, lá cờ đánh dấu sự chững lại của giá sau quá trình tăng mạnh hoặc giảm mạnh đó.
Về cơ bản thì lá cờ chính là một con sóng hồi điều chỉnh của một xu hướng đang diễn ra nhưng là một con sóng điều chỉnh có đôi chút khác biệt so với những con sóng điều chỉnh thông thường.
Sau đây sẽ là hình ảnh mô phỏng về mô hình giá lá cờ – Flag Pattern
Mô hình lá cờ sẽ được phân làm hai dạng đó là:
- Mô hình lá cờ trong xu hướng tăng. Xu hướng giá của mô hình này trước và sau lá cờ đều là tăng giá và lá cờ đóng vai trò là một mô hình tiếp diễn.
- Mô hình lá cờ trong xu hướng giảm. Thị trường trước và sau lá cờ đều là giảm giá
Ngoài ra, cấu tạo của một mô hình lá cờ sẽ gồm hai phần đó là:
- Lá cờ (Flag)
- Cột cờ (Flagpole)
Với phần cột cờ thì nó được tạo thành từ một sự tăng giá hoặc giảm giá một cách dứt khoát. Chẳng hạn với mô hình lá cở xu hướng tăng thì cột cờ sẽ thường là con sóng tăng giá với một vài cây nến tăng giá mạnh, nếu nó có những nến giảm hoặc là doji thì cũng chỉ là chiếm số ít.
Phần lá cờ trong hình mô phỏng ở trên chúng ta thấy là nó có hướng ngược lại so với hướng giá của cột cờ, bởi vì lá cờ nó đóng vai trò như là một con sóng điều chỉnh nhưng ở dạng đặc biệt.
Tuy nhiên thực chất thì không có quy tắc bắt buộc về lá cờ phải có độ dốc ngược hướng so với phần cột cờ nhưng đa số những mô hình lá cờ thuận chiều với xu hướng của cột cờ thì không có độ hiệu quả cao và đôi khi còn là điểm đảo chiều của xu hướng. Ví dụ như hình bên dưới đây:
Nhìn vào hình ở trên chúng ta thấy là phần lá cờ có hướng tăng giá đi lên cùng hướng so với cột cờ trong một xu hướng tăng giá. Và kết quả chúng ta thấy đó là nó đã chuyển thành xu hướng giảm giá sau mô hình lá cờ thay vì là tiếp tục tăng giá.
Nếu như chúng ta sử dụng các chỉ báo dao động như là RSI hay Stochastic thì chắc chắn sẽ cho một tín hiệu phân kỳ đối với mô hình lá cờ này.
Sau đây sẽ là ví dụ đối với từng trường hợp lá cờ.
Mô hình lá cờ trong xu hướng tăng
Phần cột cờ của mô hình Flag này rất đẹp với gần chục cây nến tăng liên tiếp, sau đó thì nó đã hình thành nên lá cờ là một con sóng điều chỉnh nhỏ với hai cây nến giảm lớn và các cây nến còn lại là cây nến nhỏ và chủ yếu là dạng nến Spinning stop.
Mô hình lá cờ trong xu hướng giảm
Ở trường hợp trên thì chỉ trong một con sóng giảm lớn đã có đến 3 mô hình lá cờ rất đẹp. Phần cột cờ đều được hình thành bởi các cây nến giảm mạnh có kích thước lớn và phần lá cờ thì có rất nhiều các cây nến chồng lấn lên nhau đồng thời xuất hiện nhiều bóng nến trên và bóng nến dưới dài.
Phân biệt mô hình lá cờ với mô hình chữ nhật
Trong những bài trước chúng ta đã được học về mô hình chứ nhật và biết rằng nó cũng gồm có hai đường song song với nhau kẹp giá ở giữa.
Trong khi mô hình lá cờ cũng có hai đường song song như vậy thì nó có sự khác biệt nào so với mô hình chữ nhật để chúng ta có thể phân biệt?
Sau đây Học Price Action sẽ chia sẻ đến các bạn những điểm khác biệt cụ thể giữa hai mô hình giá này để chúng ta có thể dễ dàng nhận biết và sử dụng chúng một cách hiệu quả.
| Mô hình lá cờ – Flag Pattern | Mô hình chữ nhật – Rectangle Pattern |
 |
 |
| Mô hình lá cờ sẽ không thể hiện những con sóng rõ ràng giữa hai đường song song mà chủ yếu là các cây nến có độ biến động hẹp co cụm lại và chồng lấn lên nhau.
Có thể nói mô hình lá cờ là một dạng thị trường sideway. Để phân biệt sideway khác gì với trading range thì các bạn xem tại đây. |
Mô hình chữ nhật lại thể hiện rõ các con sóng tăng giảm giữa hai đường song song môt cách rõ rệt và giống như một kênh giá mini.
Ta có thể nói mô hình chữ nhật là dạng thị trường ở trong trạng thái Trading range. |
| Mô hình lá cờ tốt nhất là mô hình có phần lá cờ ngược hướng so với cột cờ | Mô hình chữ nhật tốt nhất là mô hình nằm ngang |
| Lá cờ là mô hình giá tiếp diễn | Chữ nhật là mô hình giá có thể tiếp diễn hoặc đảo chiều |
Hướng dẫn giao dịch với mô hình lá cờ
Cách giao dịch với mô hình lá cờ sẽ có hai cách như sau:
- Giao dịch vào lệnh với cây nến phá vỡ lá cờ
- Giao dịch với cú hồi về lá cờ
Đây là hai cách giao dịch mà chúng ta cũng thường sử dụng trong các mô hình giá khác vì đơn giản đó là các mô hình giá đều cấu tạo bởi các ngưỡng hỗ trợ và kháng cự nên giao dịch với mô hình giá cũng giống như cách giao dịch với kháng cự và hỗ trợ.
Đối với các mô hình giá khác thì Học Price Action khuyến khích các bạn sử dụng cách giao dịch với cú hồi về sau khi phá vỡ thành công vì có rất nhiều ưu điểm nhưng với mô hình lá cờ thì giao dịch với sự phá vỡ lại có sự hiệu quả hơn hẳn.
Cụ thể sau đây chúng ta sẽ đến với từng cách giao dịch
Giao dịch với cây nến phá vỡ mô hình lá cờ
Không giống như các mô hình khác vì nó được cấu tạo từ những con sóng cho nên đôi khi sự phá vỡ là phá vỡ giả rất nhiều nên khó khăn trong việc chúng ta giao dịch với sự phá vỡ.
Nhưng đối với mô hình lá cờ thì sự phá vỡ lại vô cùng dễ nhận biết bởi vì lá cờ được tạo thành hai đường song song rất hẹp với những cây nến nhỏ giằng co.
Vậy nên chỉ một cây nến tăng mạnh hoặc là giảm mạnh để phá vỡ lá cờ thì chúng ta sẽ phát hiện thấy ngay. Ngoài ra mô hình lá cờ là một mô hình tiếp diễn nên nếu sự phá vỡ là ngược xu hướng trước đó thì chúng ta cũng sẽ không giao dịch mà chỉ vào lệnh với cây nến phá vỡ theo hướng thuận xu hướng.
Chính điều này làm cho việc giao dịch phá vỡ với lá cờ là rất thuận lợi. Sau đây sẽ là ví dụ cụ thể về giao dịch với sự phá vỡ mô hình lá cờ:
Ở trên là một lá cờ trong xu hướng tăng giá và chúng ta sẽ vào lệnh với cây nến tăng phá vỡ lá cờ một cách rõ ràng .
Các bạn lưu ý đó là khái niệm “Cây nến phá vỡ rõ ràng” là không có những quy tắc cố định mà nó chủ yếu dựa vào cảm quan của mỗi người.
Chẳng hạn nếu nói về khái niệm “phá vỡ thành công” thì cũng có nhiều quy tắc khác nhau tuỳ theo độ khắt khe trong quan niệm của mỗi người. Thường các quy tắc xác định phá vỡ như sau: (Sắp xếp theo quy tắc khó dần)
- Quy tắc 1: Xuất hiện cây nến có giá đóng cửa trên ngưỡng kháng cự hoặc dưới ngưỡng hỗ trợ.
- Quy tắc 2: Phá vỡ thành công khi có một cây nến có thân nằm hoàn toàn trên ngưỡng kháng cự hoặc dưới ngưỡng hỗ trợ.
- Quy tắc 3: Xuất hiện cây nến mà toàn bộ là ở trên ngưỡng kháng cự (hay giá thấp nhất ở trên ngưỡng kháng cự) hoặc toàn bộ cây nến ở dưới ngưỡng hỗ trợ (hay giá cao nhất ở dưới ngưỡng hỗ trợ).
Chúng ta sẽ phân tích kỹ lại tình huống giao dịch nêu trên:
Chúng ta có thể xác định sự phá vỡ trong tình huống này theo các cách như sau:
- Nếu dựa theo tiêu chí thứ nhất thì cây nến số 1 đã là sự phá vỡ thành công.
- Nếu dựa theo tiêu chí thứ hai thì cây nến số 2 là cây nến xác nhận sự phá vỡ lá cờ thành công.
- Nếu dựa theo tiêu chí thứ ba thì cây nến số 3 mới là cây nến xác nhận sự phá vỡ mô hình lá cờ thành công.
Thế nhưng nếu có sử dụng tiêu chí thứ nhất để xác định sự phá vỡ thì trong trường hợp này chúng ta cũng không nên giao dịch với cây nến số 1 bởi vì đây không hẳn là một cây nến tín hiệu về sự phá vỡ mô hình lá cờ do nó có bóng nến trên rất dài và vẫn còn có sự kháng cự của cạnh trên lá cờ.
Và nếu sử dụng tiêu chí thứ hai để xác định phá vỡ thì trong trường hợp này cũng không nên giao dịch vì nó không hẳn là một sự “Phá vỡ rõ ràng” vì có bóng nến trên và dưới đều dài và tân nến thì rất nhỏ không thể hiện được lực tăng giá.
Chỉ có cây nến thứ ba là một cây nến thực sự thể hiện là một cây nến có lực tăng và cho ta cảm nhận rằng nó đã thực sự là phá vỡ lá cờ để đi lên.
Nói như vậy không có nghĩa rằng Học Price Action nói các bạn phải sử dụng quy tắc thứ ba để xem xét sự phá vỡ thành công mà mấu chốt như đã nói ở đầu đó là “Cây nến phá vỡ rõ ràng” hay cụ thể là nó cho ta cảm nhận được về sự phá vỡ thành công mà không nhất thiết là nó theo quy tắc 1, 2 hay là 3.
Chẳng hạn sau đây là một ví dụ mà cây nến phá vỡ theo quy tắc số 1 nhưng chúng ta có thể giao dịch ngay với tín hiệu phá vỡ rất rõ ràng:
Chúng ta thấy rằng ở trường hợp trên dù chỉ mới là cây nến có giá đóng cửa trên cạnh trên của mô hình lá cờ nhưng chúng ta cũng có thể cảm nhận được một sự phá vỡ lá cờ thành công và có thể vào lệnh với cây nến tăng rất đẹp này bằng cách đặt lệnh chờ mua ở trên đỉnh cây nến.
Thêm một ví dụ với mô hình giá lá cờ trong xu hướng giảm:
Trong ví dụ trên cả hai mô hình lá cờ đều có cây nến đóng cừa dưới cạnh dưới của lá cờ và dù chỉ là dựa theo tiêu chí thứ nhất nhưng chúng ta cũng cảm nhận được sự phá vỡ thành công trong hai tình huống này.
Khi xuất hiện cây nến phá vỡ chúng ta đặt lệnh chờ bán ở dưới cây nến phá vỡ, trong đó lệnh đầu tiên chúng ta thắng rất đẹp còn lệnh thứ hai chúng ta chấp nhận bị thua do giá sau đó đã đảo chiều.
Đối với điểm dùng lỗ thì rất đơn giản là chúng ta đặt trên cây nến tín hiệu vào lệnh.
Giao dịch với sự hồi về lá cờ
Vấn đề đối với sự giao dịch hồi về của lá cờ đó là cạnh bị phá vỡ có một độ dốc nhất định chứ không phải là một ngưỡng hỗ trợ hoặc kháng cự theo phương ngang.
Vì vậy câu hỏi đặt ra là liệu nó sẽ hồi về đâu khi mà giờ đây chúng ta có một khoảng giá là hình chiếu của đường dốc lá cờ lên trục Oy chứ không còn là một ngưỡng giá cụ thể nữa.
Thực chất thì nếu các bạn quan sát các mô hình lá cờ trong thực tế thì chúng ta hãy coi các cạnh của lá cờ như là một đường trendline và giá trường có xu hướng test về điểm kéo dài của cạnh lá cờ mà bị phá vỡ.
Cụ thể sau đây là một ví dụ:
Trong trường hợp trên chúng ta cũng có một cây nến tăng phá vỡ rất đẹp và có lẽ không ai có thể bỏ lỡ cây nến này. Sau đó thì giá có hồi về và xuất hiện một mô hình nến Bao trùm tăng với cây nến tín hiệu tăng giá rất đẹp.
Nếu như bạn đã bỏ lỡ cơ hội vào lệnh với cây nến phá vỡ thì chúng ta hoàn toàn có thể đặt lệnh chờ mua ở trên cây nến tín hiệu này.
Chúng ta tiếp tục đến với một ví dụ về giao dịch với cú hồi về lá cờ trong xu hướng giảm:
Ở trường hợp trên thì giá cũng hồi về nhanh chóng ngay sau khi phá vỡ thành công, sau đó nó cũng hình thành một mô hình nến rất đẹp là Evening star với cây nến tín hiệu giảm lý tưởng. Đặt lệnh chờ bán dưới cây nến tín hiệu và điểm dừng lỗ stop loss trên cây nến tín hiệu.
Cũng có một số trường hợp thì sau khi phá vỡ giá đi rất xa mới hồi về chứ không hồi về chỉ sau một vài cây nến. Những trường hợp đó thường là giá sẽ test lại đỉnh cao nhất của lá cờ đối với xu hướng tăng hoặc đáy thấp nhất của lá cờ đối với xu hướng giảm.
Ngay ở chính ví dụ trên chúng ta cũng thấy đó là sau khi chúng ta vào lệnh với mô hình nến Evening star thì giá giảm mạnh với 5 cây nến liên tiếp rồi sau đó có một con sóng hồi về test lại đáy thấp nhất của lá cờ mà nó đã vượt qua.
Điểm test về hình thành cây nến pin bar shooting star rất đẹp và chúng ta có thể vào lệnh với cây nến này.
Điểm chốt lời trong mô hình giá lá cờ
Thường thì Học Price Action khuyến khích các bạn sử dụng điểm chốt lời theo một tỷ lệ Reward:Risk cụ thể như là 2:1, 3:1…Nhưng đối với mô hình lá cờ thì ngoài cách đặt điểm chốt lời cố định như vậy thì chúng ta còn có một cách đặt điểm chốt lời rất thú vị.
Đó là các bạn hãy để nhiều mô hình lá cờ sẽ có khoảng di sau khi phá vỡ có độ cao tương đương so với phần cột cờ. Nó giống như một dạng hình học vậy.
Các bạn hãy xem lại các ví dụ đã đưa ra ở trên để thấy rằng điều này đúng như thế nào chứ không phải là một sự ngẫu nhiên. Cụ thể chúng ta lấy ngay vị dụ gần nhất ở trên để các bạn thấy được đặc điểm này:
Mô hình ở trên có lẽ là ví dụ hoàn hảo về cách chốt lời đối với mô hình lá cờ khi mà đoạn sóng giảm mạnh với các cây nến đỏ liên tiếp của phần cột cờ bằng với đoạn giá đã giảm sau khi phá vỡ.
Đương nhiên ở sau đó thì giá còn giảm sâu nữa nhưng ở đây chúng ta nói đến con sóng giảm mạnh sau sự phá vỡ mô hình giá lá cờ.
Nếu bạn để ý biểu đồ giá của Bitcoin trong thời gian tháng 5 và tháng 6 năm 2022 khi giá Bitcoin giảm từ $40,000 về mức $20,000 thì nó cũng diễn ra mô hình lá cờ tương tự như vậy.
Ở trên chính là biểu đồ giá của Bitcoin với mô hình giá lá cờ rất đẹp và rõ ràng. Khi giá giảm từ $40,000 về mức $30,000 thì nó bắt đầu vào trạng thái sideway với mô hình lá cờ.
Sau khi có sự hồi nhẹ với lá cờ thì giá tiếp tục phá vỡ xuống dưới đồng thời lao dốc mạnh với các cây nến giảm liên tiếp xuống ngưỡng giá $20,000.
Như vậy có thể thấy khoảng giá của cột cờ và khoảng giá sau khi phá vỡ lá cờ có độ cao rất tương đồng với nhau. Đây quả thật là một điều thú vị của mô hình giá lá cờ mang đến cho chúng ta.
Lời kết
Như vậy là các ban đã cùng với Học Price Action đi qua từng kiến thức rất chi tiết và cụ thể về mô hình giá lá cờ hay còn gọi là Flag pattern.
Đây là mô hình giá vô cùng phổ biến và gặp rất nhiều trong biểu đồ giá thực tế đồng thời cách giao dịch với nó cũng rất dễ và có độ hiệu quả cao. Vì thế các bạn hãy tận dụng tốt những cơ hội giao dịch mà mô hình này mang lại nhé.