Trong bài học trước chúng ta đã được biết về hợp đồng thông minh – Smart Contract, Ethereum là một nền tảng điện toán cho phép bạn tạo và chạy các hợp đồng thông minh. dApp là gì?
Hợp đồng thông minh là một đoạn mã phần mềm được lập trình sẵn (“chương trình máy tính”), khi các điều kiện được chỉ định được đáp ứng, đoạn mã sẽ tự động được thực thi.
Hầu hết các nhà phát triển tạo hợp đồng thông minh thực sự đang làm việc đó như một phần của ứng dụng phi tập trung mà tiếng Anh gọi là Decentralized Application hoặc viết tắt ngắn gọn là “dApp” mà họ đang xây dựng.
Nhưng dApp là gì? Và tại sao chúng lại quan trọng? dApp là gì ứng dụng phi tập trung
dApp là gì?
Ứng dụng phi tập trung, còn được gọi là “dApp”, “Dapp” hoặc “dapp”, là một ứng dụng phần mềm hoạt động tự chủ bằng cách sử dụng hợp đồng thông minh. dApp là gì ứng dụng phi tập trung
Vì hợp đồng thông minh chỉ là các chương trình máy tính tự thực thi theo các điều kiện xác định trước được viết rõ ràng bằng mã, nên đây là điều cho phép dApps hoạt động tự chủ mà không cần sự tham gia của con người.
“DApps” khá giống với ứng dụng web hoặc thiết bị di động ngoại trừ việc dApps được xây dựng bằng hợp đồng thông minh và chạy trên blockchain. dApp là gì ứng dụng phi tập trung
Theo nghĩa đơn giản nhất, dApp là một hợp đồng thông minh và giao diện người dùng web (user interface – UI).
dApp = frontend + smart contract backend
Frontend là những gì bạn nhìn thấy bề ngoài, chẳng hạn như một trang website bạn truy cập và đọc nội dung thì đó là những gì bạn thấy và gọi là giao diện người dùng. Nhưng bạn sẽ không thấy được những dòng code xây dựng lên trang web và nội dung đó và cái đó là Backend.
Nói cách khác, nó kết hợp giao diện người dùng (UI) giao diện người dùng nghĩa là những gì người dùng có thể thấy như ứng dụng trên điện thoại thông minh hoặc website với chức năng của các hợp đồng thông minh hay là những dòng mã chạy đằng sau đó. dApp là gì ứng dụng phi tập trung
dApps cho phép hai bên thực hiện giao dịch hoặc thỏa thuận bằng mã mà không cần cơ quan trung gian hoặc cơ quan trung ương thực hiện. Họ có thể chỉ cần tin tưởng vào mã để đảm bảo rằng hợp đồng được thực hiện.
dApp cũng là nguồn mở, có nghĩa là mã nguồn có sẵn cho mọi người xem. Điều này làm cho dApps dễ tin cậy hơn vì mã nguồn có thể được kiểm tra và mọi mục đích xấu đều có thể được phát hiện (về mặt lý thuyết).
Bởi vì các công ty công nghệ luôn khóa mã của họ nên chúng ta không thực sự biết thuật toán tìm kiếm tuyệt mật của Google hoạt động như thế nào hoặc liệu Alexa có thực sự lắng nghe cuộc trò chuyện của chúng ta hay không. dApp là gì ứng dụng phi tập trung
Với các hợp đồng thông minh và dApps, chúng ta có thể biết liệu mọi thứ có ổn hay không.
dApps cũng có khả năng chống kiểm duyệt. Điều này có nghĩa là chính phủ hoặc các tập đoàn lớn không có cách nào chặn bất kỳ nội dung nào hoặc cấm người dùng.
Đây có thể là điều tốt VÀ điều xấu, tùy thuộc vào cách nó được sử dụng (hoặc bị lạm dụng). Ví dụ, kiểm duyệt trên phương tiện truyền thông xã hội là một chủ đề tranh luận vì các nền tảng như Facebook có thể cấm người dùng vì quan điểm chính trị của họ hoặc truyền bá tin tức độc hại và giả mạo.
Nếu một dApp được lập trình để làm điều gì đó và hợp đồng thông minh được thực thi thì không ai có thể làm gì để dừng hoặc đảo ngược mã. Không có những thứ chi phối bởi cảm xúc vào đây.
Cuối cùng, một trong những lợi ích lớn của dApps là chúng khó ngoại tuyến.
dApps chạy trên một mạng lưới các máy tính phi tập trung (có thể lên tới hàng trăm hoặc hàng nghìn tùy thuộc vào blockchain) trên toàn thế giới. dApp là gì ứng dụng phi tập trung
Ngay cả khi một vài (hoặc vài trăm) máy tính ngoại tuyến, phần còn lại của mạng vẫn tiếp tục chạy blockchain để đảm bảo thời gian ngừng hoạt động gần như bằng không.
Tất cả đều rất lý tưởng, nhưng cần lưu ý rằng vẫn còn một số hạn chế đối với dApp, đặc biệt là về phía các nhà phát triển.
Vì mã và dữ liệu được xuất bản trên blockchain khó sửa đổi hơn nên việc các nhà phát triển thực hiện cập nhật dApp sau khi triển khai có thể gặp nhiều khó khăn hơn. Điều này có nghĩa là việc sửa lỗi trong các phiên bản cũ hơn hoặc giới thiệu các tính năng mới có thể gây khó khăn.
Ngoài ra, lợi ích của việc chạy trên mạng Ethereum (tức là bảo mật, minh bạch, phân cấp và tin cậy) có chi phí tương đối cao. dApp là gì ứng dụng phi tập trung
Cơ chế đồng thuận hiện tại của Ethereum bằng chứng công việc (proof-of-work – PoW) mất một thời gian cộng với việc mỗi nút phải chạy và lưu trữ từng giao dịch, điều này làm tăng thêm nhu cầu tính toán cao hơn.
Ngay cả khi về cơ bản các dApp không hoạt động ngoại tuyến hoàn toàn, tình trạng tắc nghẽn mạng vẫn có thể xảy ra và khiến thời gian chạy chậm lại.
Những sự đánh đổi này khiến dApp khó mở rộng quy mô, nhưng các bản nâng cấp trong tương lai của Ethereum hứa hẹn sẽ giải quyết một số vấn đề này, chẳng hạn như chuyển sang cơ chế đồng thuận bằng chứng cổ phần (proof-of-stake – PoS). dApp là gì ứng dụng phi tập trung
Một ví dụ về dApp
Để hiểu rõ hơn về cách hoạt động của dApp trong thế giới thực, hãy xem một ví dụ về Uniswap. Nó được xây dựng trên chuỗi khối Ethereum, Uniswap là một sàn giao dịch phi tập trung (DEX).
Nó cung cấp một ứng dụng cho phép người dùng dễ dàng trao đổi hoặc mua bán tài sản tiền điện tử.
Hình dưới đây là giao diện người dùng của ứng dụng Uniswap:
Không giống như các sàn giao dịch truyền thống sử dụng sổ lệnh tập trung để quản lý thanh khoản và định giá, Uniswap chạy trên công nghệ AMM. dApp là gì ứng dụng phi tập trung
“AMM” là viết tắt của từ “automated market maker”, đây chỉ là một thuật ngữ ưa thích để chỉ một hợp đồng thông minh dựa trên nhóm thanh khoản thay vì sổ lệnh và sử dụng công thức toán học để xác định giá mua và bán.
Trên thực tế, Uniswap không nắm giữ bất kỳ tài sản tiền điện tử nào trên sàn giao dịch cũng như không thực hiện giao dịch ngược lại để tạo thanh khoản. dApp là gì ứng dụng phi tập trung
Thay vào đó, giao dịch diễn ra giữa bạn và hợp đồng thông minh. Trong hợp đồng thông minh, có một công thức toán học xác định mức giá bạn có thể mua hoặc bán một tài sản tiền điện tử.
Tài sản tiền điện tử đến từ đâu? Ví dụ: nếu A muốn đổi một số ETH của mình lấy BTC, vậy thì A sẽ nhận BTC từ ai nếu AMM xử lý giao dịch? dApp là gì ứng dụng phi tập trung
Đây là lúc “liquidy pools” (hố thanh khoản) phát huy tác dụng. Những người dùng khác gửi tài sản tiền điện tử của họ để cung cấp tính thanh khoản và được bồi thường bằng một phần phí giao dịch.
Vì Uniswap DEX chạy trên phần mềm nguồn mở nên người dùng có thể kiểm tra mã nguồn nếu có điều gì mờ ám đang xảy ra. dApp là gì ứng dụng phi tập trung
Giao thức này là công khai và không cần cấp phép, có nghĩa là bất kỳ ai cũng có thể sử dụng dApp nếu họ muốn mua hoặc bán tài sản tiền điện tử. Không cần phải đăng ký tài khoản hoặc yêu cầu quyền truy cập. Tất cả những gì bạn cần làm là kết nối ví tiền điện tử của mình.
Lời kết
Trên đây Học Price Action đã chia sẻ ngắn gọn kiến thức liên quan đến dApp là gì cũng như ứng dụng của nó vào trong cuộc sống thực tế là như thế nào. Bên cạnh rất nhiều những ưu điểm đột phá mà dApp đem lại thì vẫn còn nhiều những vấn đề cần giải quyết để dApp sẽ càng trở nên hoàn thiện và được phổ biến rộng rãi vào nhiều lĩnh vực trong cuộc sống.