Blockchain là một từ mà có lẽ những năm gần đây người bán rau ngoài chợ cũng có thể đã từng nghe đến nhưng chắc chắn không có nhiều người hiểu về nó và khi tìm hiểu về tiền điện tử sẽ luôn gắn liền với khái niệm Blockchain. Vậy thì Blockchain là gì mời các bạn cùng Học Price Action tìm hiểu trong bài học này nhé.
Blockchain là gì?
“Blockchain” hay “công nghệ blockchain” là một cách ghi dữ liệu hoàn toàn mới trên internet theo cách khiến việc thay đổi dữ liệu sau khi được ghi là không thể hoặc cực kỳ khó khăn.
Nói một cách đơn giản nhất, blockchain chỉ là một loại cơ sở dữ liệu đặc biệt, một cách lưu trữ thông tin kỹ thuật số hoặc “dữ liệu” trên nhiều máy tính theo cách không thể thay đổi.
Loại dữ liệu được ghi trên blockchain có thể ở bất kỳ dạng nào và phụ thuộc vào loại blockchain. Công dụng phổ biến nhất của nó là ghi lại lịch sử giao dịch tiền điện tử.
Bitcoin cùng với các loại tiền điện tử khác, dựa vào công nghệ chuỗi khối để hoạt động, muốn hiểu được tiền điện tử bạn cần hiểu blockchain. Blockchain là gì
Blockchain là một cơ sở dữ liệu phi tập trung trên mạng ngang hàng (P2P) có thể được xem công khai trong thời gian thực.
Về cơ bản nó theo dõi xem ai sở hữu những gì. Blockchain là gì
Ví dụ: chuỗi khối của Bitcoin lưu các chi tiết về giao dịch như địa chỉ người nhận, địa chỉ người gửi, số lượng bitcoin (BTC) và thời điểm nó xảy ra (được gọi là “dấu thời gian”).
Hầu hết các cơ sở dữ liệu thông thường đều có người phụ trách có thể viết hoặc thay đổi các mục nhập. Blockchain là một loại cơ sở dữ liệu khác vì không ai chịu trách nhiệm.
Bất kỳ ai cũng có thể thêm mục mới miễn là tuân thủ tất cả các quy tắc định trước. Nhưng một khi dữ liệu mới được thêm vào cơ sở dữ liệu thì không thể thay đổi được. Blockchain là gì
Điều làm cho nó trở nên đặc biệt là cách nó tổ chức dữ liệu mà nó lưu trữ. Dữ liệu trong blockchain được lưu trữ trong các “khối”. Các khối này được thêm vào theo một bộ quy tắc đặc biệt (được gọi là “cơ chế đồng thuận”).
Các khối này liên kết với nhau theo thứ tự tuyến tính, theo trình tự thời gian… tạo ra một “chuỗi các khối” hoặc “blockchain“. Một tập hợp các khối (chứa dữ liệu) được liên kết theo một thứ tự cụ thể thể hiện cấu trúc của một chuỗi khối.
Mỗi khối sử dụng hai thứ để có thể “liên kết” hoặc “xâu chuỗi” với nhau: Blockchain là gì
- Hàm băm (hay mã băm, giá trị băm): Đây là một chuỗi các chữ cái và số duy nhất được sử dụng để tóm tắt TẤT CẢ dữ liệu có trong một khối. Nếu dữ liệu trong khối thay đổi thì hàm băm cũng vậy.
- Một hàm băm của khối trước đó. Bất cứ khi nào một khối mới được thêm vào blockchain, nó cũng chứa hàm băm của khối trước đó như một phần dữ liệu của chính khối đó. Về cơ bản, một khối không thể tạo ra hàm băm của riêng nó mà không bao gồm hàm băm của khối trước nó. Đây là những gì tạo ra “chuỗi”.
Khi một khối được tạo, hàm băm sẽ được tạo. Hàm băm của khối tương tự như “dấu vân tay” bằng mã hoá để xác định khối và nội dung của nó. Blockchain là gì
Vì hàm băm thực sự chỉ là một chuỗi chữ và số duy nhất được gắn với một khối cụ thể nên bạn có thể coi hàm băm này hoạt động giống như số ID của khối.
Nhưng để tạo số ID cho một khối, nó yêu cầu ID của khối trước đó làm “thành phần”. Nếu không, khối không thể tạo ID khối cho chính nó. Blockchain là gì
Bởi vì các khối được xây dựng “chồng lên nhau” nên có thể hình dung một blockchain ở dạng thẳng đứng giống như một tòa tháp gồm các khối xếp lên nhau. Hoặc nằm ngang chúng ta có thể tưởng tượng nó như một đoàn tàu với mỗi khối giống như một toa tàu vậy.
Và chuối khối Blockchain sẽ trông như sau:
Như bạn có thể thấy, mỗi khối đều bao gồm một giá trị tham chiếu đến khối đứng trước nó và bạn có thể theo các liên kết ngược từ khối gần đây nhất đến khối đầu tiên (được gọi là “Khối Genesis”).
Vì các khối được liên kết theo thứ tự thời gian nên blockchain là “chỉ nối thêm”, nghĩa là dữ liệu mới có thể được thêm vào nhưng dữ liệu hiện có KHÔNG thể bị thay đổi hoặc xóa. Vì vậy, với blockchain, bạn có thể thêm các khối mới, nhưng một khi khối đó được thêm vào, nó sẽ tồn tại vĩnh viễn.
Cách duy nhất trong đó các khối được liên kết có nghĩa là việc thay đổi một khối sẽ yêu cầu tất cả các khối trước đó cũng phải được thay đổi. Điều này làm cho dữ liệu được ghi trước đó gần như không thể bị xâm phạm.
Ví dụ: chúng ta hãy xem lại hình ảnh ở trên trong đó hàm băm đóng vai trò là số ID khối.
Chuỗi khối này có “chiều dài” là 1002 khối. Hay nói chính xác hơn là nó có tổng số là 1002 khối.
Mã băm của Khối 1001 sẽ bao gồm mã băm của Khối 1000. Blockchain là gì
Nếu một phần của Khối 1000 bị thay đổi, hàm băm của Khối 1000 sẽ thay đổi, khiến hàm băm của Khối 1001 thay đổi, v.v., cho đến Khối 1002.
Mọi khối sau Khối 1000 sẽ bị vô hiệu. Thiết kế này ngăn chặn bất kỳ ai thay đổi một khối, và nó chỉ có thể thay đổi khi xây dựng lại hoàn toàn chuỗi khối từ đó trở về sau, đó là một điều cực kỳ khó và gần như là không thể.
Thông tin trên blockchain được gọi là “bất biến”. Tính bất biến chỉ có nghĩa là thông tin có khả năng chống giả mạo. Rất khó để thay đổi. Blockchain là gì
Khi một khối được thêm vào blockchain, thông tin chứa trong khối sẽ hiển thị với mọi nút ở trên mạng.
Một blockchain được phân phối trên mạng ngang hàng P2P. Điều này có nghĩa là không một cá nhân hoặc tổ chức nào có quyền kiểm soát mạng. Blockchain là gì
Thay vào đó, các máy tính trên khắp thế giới, được gọi là “nút”, làm việc cùng nhau để giữ cho chuỗi khối được cập nhật và chính xác. Đây là lý do tại sao rất khó thay đổi dữ liệu sau khi được ghi vào blockchain.
Để thay đổi dữ liệu và biến chuỗi khối đã thay đổi trở thành bản sao “chính thức” của chuỗi khối, bạn sẽ phải thay đổi bản sao chuỗi khối CỦA BẠN được lưu trữ trên máy tính của bạn VÀ cũng nhận được hơn một nửa số nút trên toàn bộ mạng Bitcoin để cập nhật theo như những gì bạn muốn.
Điều đó có lẽ chỉ ở trên lý thuyết và trong thực tế là gần như không thể. Blockchain là gì
Bitcoin dùng công nghệ Blockchain như thế nào?
Bitcoin là loại tiền điện tử đầu tiên triển khai thành công công nghệ blockchain. Nếu không có Internet, sẽ không có Google. Và không có blockchain thì sẽ không có Bitcoin.
Khái niệm sử dụng chuỗi khối để ghi lại các giao dịch đã được tạo ra để biến Bitcoin thành hiện thực.
Công nghệ chuỗi khối có thể được sử dụng trong nhiều ứng dụng khác nhau nên có nhiều chuỗi khối khác nhau được phát triển bởi các thực thể hoặc tổ chức khác nhau.
Ví dụ: “Blockchain của Bitcoin” là ứng dụng công nghệ blockchain của riêng nó. Điều này khác với “blockchain của Ethereum” (là một loại tiền điện tử khác).
Blockchain là giải pháp của Satoshi Nakamoto để giải quyết hai vấn đề: Blockchain là gì
- Trong một mạng internet trực tuyến nơi các thành viên có thể gửi tiền kỹ thuật số cho nhau, làm thế nào bạn có thể chắc chắn rằng những người khác không sao chép tiền của họ? Nói cách khác, làm thế nào người nhận tiền kỹ thuật số có thể chắc chắn rằng số tiền gửi cho họ không được gửi đồng thời cho người khác?
- Trong một mạng ngang hàng nơi các thành viên không biết nhau và KHÔNG tin tưởng lẫn nhau, làm sao các thành viên có thể thống nhất chung về một sự thật cụ thể? Nói cách khác, làm thế nào những người hoàn toàn xa lạ có thể đạt được sự đồng thuận mà không cần dựa vào bên thứ ba đáng tin cậy hoặc tổ chức tập trung?
Chuỗi khối của Bitcoin theo dõi quyền sở hữu của tất cả bitcoin (BTC). Điều này đảm bảo rằng mọi người đều biết bitcoin nào thuộc về ai. Blockchain là gì
Như tôi đã đề cập trước đó, blockchain là một chuỗi các khối. Mỗi khối này chứa dữ liệu.
Trong trường hợp của Bitcoin, mỗi khối chứa dữ liệu về các giao dịch, thể hiện việc chuyển bitcoin từ địa chỉ này sang địa chỉ khác. Blockchain là gì
Một khối chỉ là một loạt các giao dịch mới được xác nhận.
Khi các giao dịch diễn ra qua mạng, dữ liệu giao dịch được nhóm lại với nhau thành các khối và được thêm theo thứ tự thời gian vào chuỗi khối đang diễn ra của mạng. Blockchain là gì
Nếu bạn coi blockchain như một “cuốn sách” lưu trữ bản ghi của mọi giao dịch đã từng xảy ra trên mạng Bitcoin, thì một khối giống như một “trang” được thêm vào “cuốn sách” này bất cứ khi nào bitcoin được chuyển từ một địa chỉ này sang địa chỉ khác.
Vì loại thông tin mà blockchain của Bitcoin ghi lại là các giao dịch nên bạn sẽ thường thấy hoặc nghe thấy blockchain của Bitcoin được mô tả là “sổ cái phân tán phi tập trung”.
Điều này nghe có vẻ kỹ thuật, nhưng chúng ta có thể dễ dàng phân tích điều này:
- Sổ cái là một bản ghi tuần tự của các giao dịch. Blockchain là gì
- Sổ cái phân tán là sổ cái được sao chép và chia sẻ giữa nhiều người tham gia (các nút đào).
- Sổ cái phi tập trung là một sổ cái phân tán mà không một cơ quan nào có thể kiểm soát những gì được ghi trên sổ cái chung. Blockchain là gì
Mạng Bitcoin sử dụng chuỗi khối làm sổ cái để sắp xếp lịch sử của tất cả các giao dịch đã từng diễn ra giữa các địa chỉ Bitcoin. Sổ cái này được hiển thị công khai, cho phép mọi người xác minh rằng nó không bị giả mạo.
Mỗi nút Bitcoin lưu trữ một bản sao đầy đủ của chuỗi khối và các nút liên lạc với nhau để đảm bảo rằng mọi nút đều cập nhật những thay đổi mới nhất đối với chuỗi khối.
Khi một giao dịch mới được phát đi hoặc một khối mới được thêm vào chuỗi khối, các nút sẽ chuyển tiếp thông tin đó đến các nút khác. Blockchain là gì
Các nút không dựa vào bên thứ ba đáng tin cậy để cho chúng biết liệu giao dịch có hợp lệ hay không. Thay vào đó, chúng tự xác nhận các giao dịch mới một cách độc lập bằng cách sử dụng các quy tắc của mạng Bitcoin.
Phần lớn các nút phải đồng ý với từng giao dịch trước khi nó có thể được thêm vào blockchain. Điều này có nghĩa là không một cá nhân hay máy tính nào có thể thực hiện các thay đổi đối với blockchain mà không có sự đồng thuận từ mạng. Blockchain là gì
Thực tế thì Satoshi Nakamoto chưa bao giờ sử dụng thuật ngữ “blockchain”. Trong sách trắng của ông, từ “khối” được sử dụng 67 lần và từ “chuỗi” được sử dụng 27 lần, nhưng từ “blockchain” hay “block chain” không bao giờ xuất hiện.
Sự khá biệt giữa Blockchain và Bitcoin là gì?
Bởi vì blockchain và Bitcoin được phát minh cùng nhau nên chúng thường được đề cập cùng nhau, nhưng Bitcoin KHÔNG phải là blockchain.
Blockchain là công nghệ cơ bản của Bitcoin. Đó là điều khiến Bitcoin (và các loại tiền điện tử khác) trở nên khả thi.
Hãy coi Bitcoin là nguồn cảm hứng cho blockchain.
Khi Bitcoin được phát hành lần đầu tiên vào năm 2009, đây là ví dụ về sự hoạt động đầu tiên của blockchain được sử dụng trong thế giới thực.
Việc sử dụng blockchain là điều cho phép Bitcoin lưu giữ hồ sơ tất cả các giao dịch mà không cần bên thứ ba.
Bitcoin sẽ không thể tồn tại nếu không có công nghệ blockchain, nhưng cả hai đều hoàn toàn khác nhau.
Mặc dù Bitcoin là tiền điện tử đầu tiên nhưng hiện nay có nhiều loại tiền điện tử khác có công nghệ Blockchain riêng.
Sự khác biệt giữa blockchain và sổ cái phân tán là gì?
Các thuật ngữ “blockchain” và “sổ cái phân tán” thường được sử dụng thay thế cho nhau nhưng chúng không giống nhau. Blockchain là gì
Blockchain tập trung vào cách dữ liệu được tổ chức và liên kết với nhau. Cụ thể, dữ liệu được lưu trữ trong các “khối” và sau đó các khối được “xâu chuỗi” theo thứ tự thời gian.
Sổ cái phân tán hay còn gọi là “Công nghệ sổ cái phân tán” tập trung vào việc chia sẻ sổ cái giữa tất cả các thành viên (“nút”) của mạng.
Sổ cái không cư trú ở một nơi. Nó được sao chép trên các nút được phân bổ theo địa lý trên toàn thế giới.
Sổ cái phân tán không nhất thiết phải là một blockchain để được coi là “phân tán”. Đó là bởi vì sổ cái phân tán không cần phải sắp xếp dữ liệu theo khối. Blockchain là gì
Chúng chỉ cần được chia sẻ với các máy tính khác trên mạng. Điều này có nghĩa là sổ cái không còn tồn tại ở một vị trí trung tâm (trên một “máy chủ” tập trung) mà thay vào đó, được “phân phối” trên nhiều địa điểm.
Bạn có thể tưởng tượng một file word của google drive cũng có thể là một sổ cái phân tán khi nhiều người ở nhiều máy tính khác nhau có thể xem bản word đó. Nếu ghi chép một số giao dịch nào đó thì nó cũng là sổ cái phân tán, nhưng cách lưu trữ giao dịch như vậy không coi là Blockchain.
Blockchain được coi là một loại công nghệ sổ cái phân tán. Nó chỉ là một loại sổ cái phân tán. Vì vậy, mọi blockchain đều là công nghệ sổ cái phân tán, nhưng không phải tất cả công nghệ sổ cái phân tán đều là blockchain.
Giống như mọi chiếc iPhone đều là điện thoại thông minh, nhưng không phải tất cả điện thoại thông minh đều là iPhone.
Lời kết
Với cơ sở là những kiến thức mà chúng ta đã học được ở những bài viết trước thì Học Price Action tin chắc rằng trong bài này các bạn sẽ dễ dàng nắm bắt được Blockchain là gì một cách nhanh chóng.
Blockchain là một công nghệ lưu trữ dữ liệu tạo ra một đột phá, một bước tiến mới cho nhân loại và nó không chỉ ứng dụng trong tiền điện tử mà còn có thể sử dụng vào hầu hết các lĩnh vực của đời sống. Trong tương lai chắc chắn Blockchain sẽ còn được khai thác và ứng dụng nhiều hơn vào đời sống chứ không chỉ dừng lại ở lĩnh vực tài chính tiền tệ như hiện nay.